Gpedia:Houptsyte

Badisch

Guete Dag un willkumme uf dr alemannische Gpedia! Di frej Enzyklopedi, wu alli kenne mitschaffe.

Artikel finde

Artikel no Kategorie:
Alli Kategorie • Brüüchtum • Ernährig • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatür • Müsik • Natür • Person • Bolitik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionali Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Schwiiz Schwoba
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Wisseschaft

Sunschtigs: Artikelindex vu A bis Z • Bsundersch glungeni Artikel • Läsigi Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vu Artikel • Ufnahme vu Dialäktwerter • E Fabel in verschideni Dialäkt ibersetze • Alemannischi Ortsnämme • Alemannischi Diernämme • Alemannischi Pflanzenämme

Di Alemannisch Gpedia

Di alemannisch Gpedia isch e Enzyklopedi in dr Dialäkt vum alemannische Sprochrüüm, also vu dr Ditschschwiz, vum Elsiss, vu Liechtestei, vu Oberbade, vum Schwobeland un vu Vorarlberg.

Die Enzyklopedi wachst dur di frejwillig Hilf vu allne, wu eppis in ihrem Dialäkt wän bitrage. Alli Iiträg kenne vu allne Bsuecher gschribe un gänderet wäre. Alli sin härzlig iiglade mitzmache. Bringe Ejer Wisse ii un hälfe eso mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte un z erhalte. Di erschte Schritt sin ganz eifach!

Wär mir vu dr Alemannische Gpedia sin un was mer wänn, findsch in unserem Brofil.

D Inhalt vu dr Gpedia derfe frej kopiert un verbreitet wäre.

Bis jetz het s bi dr alemannische Gpedia 25.552 Artikel.

Artikel vu dr Wuche: Burg Roggebach

D Burg Roggebach isch e Burgruine uf eme Bärgrucke bi Wittlekofe, eme Ortsdeil vu dr Stadt Bonndorf im Landchreis Waldshuet z Bade-Wirttebärg. Si lyt 400 Meter wyt ewäg vu dr Ruine vu dr Burg Steinegg. D Burg Roggebach isch noch em friejere Namme vum Bach Steina gnännt. Zämme mit dr Burg Steinegg wird d Burg Roggebach hite z Bonndorf vilmol Rogèbacher Schlösser gnännt.

Die Hecheburg isch um 1180/90 vu dr Grofe von Nellenberg böue loo wore. S erscht Mol urkundlig gnännt wird si anne 1288. Im Johr 1295 isch si im Bsitz vu dr Herre von Krenkingen gsi, wu ihre Stammsitz uf d Burg Roggebach verleit hän. Mitti 14. Johrhundert isch si im Pfandbsitz vu dr Herre von Roth vu Grofehuuse.

Anne 1438 wird d Burg dur dr Werner von Staufen gschlisse un no wider ufböue. Ändgiltig gschlisse wird si anne 1525 im Dytsche Buurechrieg wie au d Burg Steinegg. 1609 isch d Burg im Bsitz vum Chloschter St. Bläsi. (…dr ganz Artikel läse)

Friäjeri Artikel vu dr Wuche:

Hesch gwisst ...

Mosibuebä

... dass dr Daniel Lüönd mit syne Brieder Alois un Paul vu 1976 bis 2014 unter em Name «Mosibuebä» ufgspiilt het?
... dàss d Martine Kempf ìn d Silicon Valley, ìn Kàlifornia, gànga ìsch, ìhra Firma z grìnda, wìl sì kei finànziella Hìlf vum frànzeescha Stààt bikumma hàt?
... dass dè Rymann Hugo dè Begriff Agogik für d Leeri vo dè Tempovoänderungè 1884 i d Musigschprõch ygfüürt hèt?
... dass de Christian Kracht Mitti Nünzger z Neu-Delhi aus Nachfouger vom Tiziano Terzani aus Indiä-Korrschbondänt für ä Spiegu gschaffet het?
... dass d Panera bis ane 2018 die höchschti Danne vo der Schwiiz gsi isch?
... dass über d Sprüch vom Emil Landolt vil Anekdooten im Umlauff gsy sind?

Alemannischi Nochrichte:

16. Merz 2019:
Dialekt und Tradition - 44. Reutlinger Mundart-Wochen beginnen am Freitag (RTF1)
14. Merz 2019:
Der vergessene Wörterschatz im Keller (SRF Schnabelweid)
11. Merz 2019:
Mundartkünstlerin S’ Breite-Lieseli ist mit 85 Jahren gestorben (Badische Zeitung)

Meh Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

18. März

0037: S Teschtamänt vum verstorbene Tiberius, wun er syy Änkel Tiberius Gemellus zum Miterb ernännt het, wird vum remische Senat fir uugiltig erklert un dr Caligula wird zum ellainige remische Chaiser bstimmt.
1229: Drotz ass er vum Papscht bannt isch, chrent sich dr Chaiser Friedrich II. uf em Fimfte Chryzzug sälber zum Chenig vu Jerusalem, wun em dr Sultan Al-Kamil d Stadt Jerusalem im Fride vu Jaffa abdrätte het.
1922: Dr Mahatma Gandhi dritt z Britisch-Indie e Freihaitsstrof vu sechs Johr wäge Zivilem Uughorsam aa, wun er aber wäg syre aagschlagene Gsundhait nume zwai dervu mueß absitze.
1981: Dr Schwyzer Velorännfahrer Fabian Cancellara (Bild) chunnt uf d Wält.