Баш бит

Википедиягә рәхим итегез!

Бу күптелле, эченә һәркем яза алган энциклопедия.

Татар телендә 79 714 мәкалә бар.

Ничек язарга? · Мәкалә язу · Ярдәм · Безнең турында матбугатта · Мобиль юрама

Latin yazuı · Wikiquote проекты · Embassy · Эчтәлек

Сайланган мәкалә

Марс — Кояш системасында Кояштан дүртенче булып урнашкан планета; Җирнең тышкы "күршесе". Зурлыгы буенча җиденче, "кечкенәлеге" буенча — икенче планета (Меркурийдан гына зуррак). Марс массасы Җир массасының 10,7 процентын тәшкил итә. Борынгы Рим мифологиясендәге сугыш алласы Марс хөрмәтенә аталган. Өслегендә күп булган тимер оксиды Марска кызгылт төсмер бирә, шунлыктан аны "кызыл планета" дип тә атыйлар.

Сыек кына атмосферасы булган Марс — Җир төркеме планетасы яки җирсыман планета. Аңарда Айдагы кебек метеорит кратерлары да, Җирдәге кебек вулканнар, үзәнлекләр, чүлләр һәм котып боз бүрекләре дә бар. Кояш тирәли әйләнү периоды, ел фасыллары алмашыну һәм бу ел фасыллары алмашынуга сәбәпче булган күчәр авышлыгы ягыннан да ул Җиргә охшаган.

↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Яхшы мәкалә

Галимҗàн Гыйрфàн улы Ибраһѝмов (28 февраль (12 март) 1887, Солтанморат — 21 гыйнвар 1938, Казан) – татар әдәбияты классигы, язучы, әдәбият һәм тел галиме, публицист, тәнкыйтьче, тарихчы, җәмәгать һәм сәясәт-дәүләт эшлеклесе. Хезмәт Батыры (1932).

Галимҗан Ибраһимов 1887 елның 12 мартында Уфа губернасы Стәрлетамак өязе (хәзер Авыргазы районына карый) Солтанморат исемле татар авылында туа. Галимҗан башта туган авылында белем ала, 3 сыйныфлы рус мәктәбенә дә йөри. 1898 елның көзендә әтисе Галимҗанны һәм аның бертуганын Ырынбурдагы мәдрәсәгә илтә. 1905 елгы инкыйлаб дулкыннары тәэсирендә, шәкертләр, иске тәртипләргә риза булмыйча баш күтәрәләр, һәм Галимҗан мәдрәсәдән куыла.

↪ Дәвамы

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сез беләсезме?

Яшел Үзәндәге хәзерге көндә суыткычлар җитештерүче заводны Франциянең «акча капчыклары» чуен кою өчен оештыра.
1758 елда ачылган Беренче Казан ирләр гимназиясендә татар сыйныфлары була.
Ч. Айтматов әсәре буенча фильмда төшәргә әзерләнгән актриса «космоска очарга яраклы» дип табылган.
1956 елда шартлатылган чиркәү урынын алган Уфа һәйкәленең проектта каралган кайбер өлешләре тормышка ашмый кала.
2013 елда урта араларга очучы лайнерга дөньякүләм танылган опера җырчысының исеме бирелә.
Борынгы заман шагыйре язган поэмада сарайлар — арбалар күктә оча.
Брахман Вишнушарман язган «Кәлилә вә Димнә» әсәре татарларга Казан ханлыгы чорыннан билгеле.
Мадхья-Прадеш штатында безнең эра башында ук Ходайлар Ходаена һәйкәл куелган .
Бер көн дә армиядә хезмәт итмәгән америкалыга полковник дәрәҗәсе бирелгән.
Африка урманнарында яшәүче халыкның буе балаларныкыннан артмый.

Архив • Яңа чыгарылыш әзерләү • Үзгәртү

Сайланган исемлекләр һәм порталлар

Сайланган cоңгы портал:		Татарлар тарихы
Сайланган cоңгы исемлек:		Татарлар - Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеге

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Сайланган рәсем

Көннең cайланган рәсемe

«Кайзер тауларының» (алман. Kaisergebirge) көньяк битенең панорамик күренеше. 24.06.2016 @ Куфштайн районының Элльмау муниципалитеты якыннары, Тироль федераль җире, Австрия. Фотограф: Ansgar Koreng ( Алмания).

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Бу көнне ... (24 июнь)

Канадада Квебек провинциясе көне,

Бөекбритания патшалыгының

Уэльс илендә — Җәй уртасы көне, һ.б.

1497 — Джон Кабот Канаданы ача.

1762 — күренекле татар мулласы, мөселман баш күтәрүе җитәкчесе Батырша төрмәдән качу вакытында үтерелә.
1793 — француз Конвенты беренче демократик конституцияне кабул итә.
1812 — Русиягә Наполеон Бонапарт җитәкләгән француз гаскәрләре керә. 1812 елгы Ватан сугышы башлана.
1889 — Борһан Мансуров, инкыйлабчы, дәүләт эшлеклесе, журналист, Татарстан АССР Үзәк башкарма комитетының беренче рәисе.
1934 — Украина башкаласы Харьковтан Киевка күчерелә.

1945 — Мәскәүнең Кызыл мәйданында Җиңү Парады үтә.
1973 — Леонид Брежнев АКШга рәсми сәфәр вакытында салкын сугыш тәмамлануын хәбәр итә.
1991 — татар шагыйре Әхмәт Исхак вафат була.
2013 - Icann халыкара оешмасы .tatar доменын теркәргә рөхсәт итте.

Башка вакыйгалар • Үзгәртү • Проект • Яңартырга

Сайланган мультимедиа

Көннең сайланган мультимедиасы

АКШның

Массачусетс штатындагы Массачусетс технология институтының концерт хоры «Мессия» (алман. Der Messias) ораториясе кереш өлешен башкара.
Композитор: Георг Фридрих Гендель (

Бөекбритания, 1741 ел). Дирижёр: Вильям Каттер (ингл. William Cutter, 1996 ел - ...)

Өмә

Бу атнада өмә Татар театрының олуг юбилеенә багышлана:

Соңгы өмәләр:
1 атна элек: Татарлар - Советлар Берлеге Каһарманнары исемлеген мәкаләләр белән тулыландыру
2 атна элек: Медицина турында мәкаләләр язу һәм яхшырту
3 атна элек: Казанның истәлекле урыннары

Архив • Кандидатлар • Үзгәртү

Башка бүлекләр

Ярдәм бүлеге — Википедияны үзгәртү эшендә ярдәм итү бүлеге.

Җәмгыять үзәге — Яңалыклар, проектлар һ.б.

Бәхәслек — Татар Википедиясе форумы.

Тугандаш проектлар

Wikipedia проекты табышсыз Wikimedia Фонды тарафыннан оештырылды. Wikimedia шулай ук ирекле эчтәлек белән күптелле булган башка wiki проектларны да алып бара:


Meta-Wiki Вики-проектлары	Викисүзлек Күптелле сүзлек	Викикитап Ирекле дәреслек	Викихәбәрләр Ирекле яңалыклар	Викиөзек Өзекләр җыентыгы	Викиханә Ирекле китапханә	Викисәфәр Юл күрсәткече