Antibiòtic

(Lēś anca eli avertèinsi generèli a 'l riguêrd di cuntgnû di artìcol dla Wikipedia)


'Lantibiòtic (antibiotico in itagliàṅ) 'l è na medśèina per curèr di distùreb provochê dai batéri.

I vinen prodòt, al più del volti, tulènd i só componèint atîv da soquànti mùfi.

Bèle in dl'antichitê a s cgnusìva enpiricamèint el capacitê curatìvi ed soquànti piànti e mùfi, mo uficialmèint a s catèva la penicilìna in dal 1928 cun 'l Alexander Fleming.
In dal 1945 i Ernst Chain e Howard Walter Florey i tulìv'n al Prémi Nobel per la Medśèina p'r avér catê fóra dal formi puri 'd antibiòtic. In di an, i gniven catê i antibiòtic ch'i seguìsen chè:

• 1935 prontośìl
• 1936 solfanilamìda
• 1939 solfacetamìda
• 1940 sulfametiśôl
• 1942 benśilpenicilèina, sulfadimidèina
• 1943 sulfameraśèina
• 1944 streptomicèina
• 1947 sulfadiaśèina
• 1948 clorotetraciclèina
• 1949 cloramfenicôl, neomicèina
• 1950 ossitetraciclèina, penicilèina G procaèina
• 1952 eritromicèina
• 1954 benśatèina penicilèina
• 1955 spiramicèina, tetraciclèina, tiamfenicôl, vancomicèina
• 1956 fenossimetilpenicilèina
• 1958 colistèina, demeclociclèina
• 1959 virginiamicèina
• 1960 meticilèina, metronidaśôl
• 1961 ampicilèina, spectinomicèina, sulfametossaśôl, trimetoprìm
• 1962 cloxacilèina, acid fuśìdic
• 1963 fusafungèina, limeciclèina
• 1964 gentamicèina
• 1966 doxiciclèina
• 1967 carbenicilèina, rifampicèina
• 1968 clindamicèina
• 1970 cefalexèina
• 1971 cefazolèina, pivampicilèina, tinidaśôl
• 1972 amoxicilèina, cefradèina, minociclèina, pristinamicèina
• 1973 fosfomicèina
• 1974 talampicilèina
• 1975 tobramicèina, bacampicilèina, ticarcilèina
• 1976 amikacèina
• 1977 azlocilèina, cefadroxìl, cefamandôl, cefositèina, cefuroxìma, mezlocilèina, pivmecilìnam
• 1979 cefaclôr
• 1980 cefmetaśôl, cefotaxèima, cefsulodèina, piperacilèina
• 1981 amoxicilèina/acido clavulànic (co-amòxiclav), cefperaśòun, cefòtiam, cefsulodèina, latàmoxef, netelmicèina
• 1982 apalcilèina, ceftriaxòun, micronomicèina
• 1983 cefmenòsima, ceftaśidìma, ceftirosìma, norfloxacina
• 1984 cefonìcid, cefotétan, temocilèina
• 1985 cefpiràmid, imipenem/cilastatèina, ofloxacèina
• 1986 mupirocèina, aztreonam, cefoperaśòun/sulbactam, ticarcilèina/acido clavulànic
• 1987 ampicilèina/sulbactam, cefixima, roxitromicèina, sultamicilèina, ciprofloxacin, rifaximèina
• 1988 azitromicèina, cefaclor, flomoxef, isepamicina, midecamicèina, rifapentèina, teicoplanèina
• 1989 cefpodoxima, enrofloxacèina, lomefloxacèina
• 1990 arbekacèina, cefozidima, claritromicèina
• 1991 cefdinir
• 1992 cefetamet, cefpirome, cefprozil, ceftibufene, fleroxacèina, loracarbef, piperacillèina/tazobactam, rufloxacèina
• 1993 brodimoprim, diritromicèina, levofloxacèina, nadifloxacèina, panipenem/betamipron, sparfloxacèina
• 1994 cefepime
• 1999 quinupristèina-dalfopristèina
• 2000 linezolid
• 2001 telitromicèina
• 2003 daptomicèina
• 2005 tigeciclèina, doripenem
• 2009 telavancin
• 2011 fidaxomicèina
• 2013 ceftarolèina fosamil

• (EGL) Te n'pō minga andèr avànti a forsa 'd antibiòtic!^[1] (IT) Non puoi micca andare avanti a furia di antibiotici!

• batéri
• virus
• mùfa
• reśistèinsa ai antibiòtic
• reśistèinsa ala medśèina