Серби
Серби (серб Србиjа), официаллă ячĕ Серби Республики (серб Република Србија) — кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ Европӑри патшалӑх, Балкан çурутравĕн вӑтаҫӗр пайӗнче тата Хӑш-пӗр Паннон айлӑмӗнчи - тинӗсе тухмалли вырӑн ҫук. Тĕп хули — Белград. ПНО членӗ 2000 ҫултан пуҫласа, 2012 ҫулхи пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Европа пӗрлешӗвӗ членӗсен кандидат статусне официаллӑ майпа туяннӑ.
Серб конституцийӗпе килӗшӳллӗн, унӑн йышӗнче икӗ автономи ҫӗршывӗ пур: Воеводинӑпа Косово тата Метохи. 1999 ҫултанпа, 1244 ППО резолюцийӗ тӑрӑх, ВӐЛ протекторат айӗнче серби влаҫӗсене тӗрӗслесе тӑмаҫҫӗ. Вӑхӑтлӑх вырӑнти хӑй тытӑмлӑх институчӗсем, албанецсем ытларахӑшӗ шутланаканскерсем, пӗр енлӗн 2008 ҫулхи нарӑсӑн 17 — мӗшӗнче никама пӑхӑнманни ҫинчен пӗлтернӗ, ӑна 97 патшалӑх-ПНО хутшӑнаканӗсем йышӑнаҫҫӗ.
Серби ҫурҫӗр Енче Венгрипе, ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ Енче — Румынипе, хӗвелтухӑҫ енче — Болгарипе, кӑнтӑр — Хӗвеланӑҫ Енче — Ҫурҫӗр Македонийӗпе, кӑнтӑр — хӗвеланӑҫ енче — Албанипе (де-юра, де-факто Косовопа чикӗленет), хӗвеланӑҫ Енче — Хорватипе, Боснипе Герцеговинӑпа.
Пӗрремӗш тӗнче вӑрҫи вӗҫленсен Серби Сербсен, Хорватсен тата Словецсен патшалӑхӗн никӗслевҫи пулнӑ, каярахпа Югослави патшалӑхӗн пайӗ пулса тӑнӑ. Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн Серби Федерацин Социализмлӑ Республикинчи Югослави составӗнче патшалӑх пулнӑ. 1992 ҫултанпа Сербипе Черногори федераци йышӗнче патшалӑх никӗслевҫисем тата патшалӑхсем пулнӑ: Чӑваш Республикин Союзӗн Югославий тата Сербипе Черногори Патшалӑх Союзӗн Союзӗ. 2006 ҫулта Сербипе Черногори Патшалӑх Союзӗ арканчӗ, Сербипе Черногори тулли праваллӑ патшалӑхсем пулса тӑчӗҫ.
Географи
Македони Республикипе кăнтăр енче, Болгарипе, Румынипе тухăçра, Венгримпе çурçĕрте, Хорватипе, Боснипе Герцеговинăпа анăçра, Черногорипе тата Албанипе кăнтăр-анăçра чикĕсем тытать.
Пайланăвĕ
Виçĕ облаçсенчен пухăнать:
- Серби
- автономлă край Воеводина — (2 млн. çын)
- Косово тата Метохи — (1,95 млн. çын).
Истори
2006 çулхи çĕртме уйăхĕччен Серби тата Черногори конфедеративлă Патшалăх Ушкăнĕнче пулнă (ăнах Пĕчĕк Югослави теççĕ).
Европăри патшалăхсем |
|
---|---|
Австри • Азербайджан1 • Албани • Андорра • Армени² • Беларуç • Бельги • Болгари • Босни тата Герцеговина • Ватикан • Аслă Британи • Венгри • Германи • Греци • Грузи1 • Дани • Ирланди • Исланди • Испани • Итали • Казахстан1 • Кипр² • Латви • Литва • Лихтенштейн • Люксембург • Мальта • Молдави • Монако • Нидерландсем • Норвеги • Польша • Португали • Раççей Федерацийĕ1 • Румыни • Сан-Марино • Серби • Словаки • Словени • Çурçĕр Македони • Турци1 • Украина • Финлянди • Франци • Хорвати • Черногори • Чехи • Швейцари • Швеци • Эстони Пăхăнуллă территорисем: Акротири тата Декели • Аланд утравĕсем • Гернси • Гибралтар • Джерси • Мэн утравĕ • Фарер утравĕсем • Шпицберген • Ян-Майен Йышăнман патшалăхсем: Абхази Республики³ • Косово Республики4 • Туçи-Карабах Республики • Днестрçум Молдави Республики • Силенд • Çурçĕр Кипр Турккă Республики5 • Кăнтăр Осети³ 1Çаплах Азире. ² Культурăри уйрăмлăхсене пула, Европăна кĕрет, географийĕпе Азире вырнаçнă пулсан та. ³ ПНО шутĕнчи 4 патшалăх йышăннă. 4 ПНО шутĕнчи 70 патшалăх йышăннă. 5 Турци йышăннă. |