Primatad

? Primatad
Primatoiden erazvuiččend
Tedoklassifikacii
Valdkund: Živatad Tip: Sel'gjäntkeižed (Chordata) Klass: Imetaiživatad (Mammalia) Heimkund: Primatad
Latinankel'ne nimi
Primates (Linnaeus, 1758)
Areal
Primatoiden levigandmižavaruz päiči ristitus
Sistematik Vikierikoiš Kuvad Vikiaitas ITIS 180089 NCBI 9443

Primatad vai oblezjanad (latin.: Primates) om imetaiživatoiden nellänz' heimkund erikoiden lugun mödhe.

Latinan nimituz libui sen-žo kelen primas-sanaspäi genitivan primatis-formas i znamoičeb «üks' ezmäižišpäi, ülembaižišpäi». Lugetas 19 sugukundad, 84 heimod i 517 eläbad erikod heimkundas, mugažo nell' kadonut voden 1500 jäl'ghe erikod.

Heimkundan ezitajiden erased-se erinijad tundused oma rindazlun olend ougvös, ougnivelehen sauvond likundoiden voimusenke kaikiš poliš, peiglon vastolend toižile sor'mile ezi- i tagalopusil, mujajad pölused sor'miden lopus, ümbärtud lul sil'manmuna, kärzan tendencii lapakole formale, järedambad päaivod hibjan rindataden, hambhiden koume toižendad, koverikaz nägemižsistem korktanke tarkoiktusenke i mujunägemine, kaks' maidraugud.

Primatoiden ezmäižed erikod sünduiba 85..66 mln vozid tagaz. Erikod oma levitadud tropikoiden kaikidme regionidme päiči ristitus, kudamb eläb kaikjal. Oblezjanoiden järgeline ümbrišt om mecoiden pud.

• Alaheimkund Märgnenaižed primatad (Strepsirhini)
  • Infraheimkund Lemuranvuiččed (Lemuriformes)
    • Sugukund Lemuridad (Lemuridae, lemurad ičeksaz)
    • Sugukund Liliputal'žed lemurad (Cheirogaleidae)
    • Sugukund Lepilemurad (Lepilemuridae)
    • Sugukund Indrižed (Indriidae)
    • Sugukund Ai-ai (Daubentoniidae, üks'jäine erik)
  • Infraheimkund Lorinvuiččed (Loriformes)
    • Sugukund Lorižed (Loridae)
    • Sugukund Galagižed (Galagidae)
• Alaheimkund Kuivnenaižed primatad (Haplorhini)
  • Infraheimkund Tarsiiformes
    • Sugukund Tarsiidae
  • Infraheimkund Oblezjananvuiččed (Simiiformes)
    • Parvheimkund Levednenaižed oblezjanad (Platyrrhini), vai Uden mail'man oblezjanad
      • Sugukund Callitrichidae
      • Sugukund Cebidae
      • Sugukund Öližed oblezjanad (Aotidae)
      • Sugukund Pitheciidae
      • Sugukund Hämähoukunvuiččed oblezjanad (Atelidae)
    • Parvheimkund Kaidnenaižed oblezjanad (Catarrhini), vai Vanhan mail'man primatad
      • Üläsugukund Cercopithecoidea
      • Sugukund Värišteližed (Cercopithecidae)
      • Üläsugukund Ristitunvuiččed oblezjanad vai gominoidad (Hominoidea)
      • Sugukund Gibbonižed (Hylobatidae)
      • Sugukund Gominidad (Hominidae, heiden kesken ristit)

Primatad Vikiaitas

Nece kirjutuz om vaiše ezitegez. Tö voit abutada meile, ku kohendat sidä da ližadat sihe.